วันศุกร์ที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2553
วันพุธที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2553
ข่าวสารประจำสัปดาห์ที่11
ประวัติ 
สัญลักษณ์รถบัส "วิกิวิกิ" ที่ ท่าอากาศยานนานาชาติฮอโนลูลู
วิกิตัวแรกชื่อว่า WikiWikiWeb[2] สร้างโดย วอร์ด คันนิงแฮม เมื่อพ.ศ. 2537 สำหรับโครงการ Portland Pattern Repository ของเขา โดยได้เขียนโปรแกรมขึ้นด้วยภาษาเพิร์ลและติดตั้งลงที่เว็บ c2.com โดยชื่อของ วิกิ นั้นมาจากชื่อรถประจำทางสาย "วิกิ วิกิ" (Wiki Wiki) ของระบบรถขนส่งแชนซ์ อาร์ที-52 ที่สนามบินฮอโนลูลูในรัฐฮาวาย คำว่าวิกิในภาษาฮาวายมีความหมายว่าเร็ว ดังนั้นคำว่า "วิกิวิกิ" หมายถึง "เร็วเร็ว" นั่นเอง
ระบบวิกิเริ่มเป็นที่รู้จักภายหลังจากที่สารานุกรมวิกิพีเดียได้นำมาใช้ ซึ่งต่อมาได้มีหน่วยงานหลายส่วนได้นำระบบวิกิมาใช้ไม่ว่าในการจัดการเอกสาร การติดต่อสื่อสาร หรือแม้แต่การร่วมเขียนโปรแกรม
วันพุธที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2553
ข่าวสารประจำสัปดาห์ที่10
วันอังคารที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2553
ข่าวสารประจำสัปดาห์ที่ 9
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หน้าประวัติ จะเป็นหน้ารวบรวมการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นของแต่ละบทความในวิกิพีเดีย ซึ่งบทความทุกบทความจะมีหน้าประวัติหนึ่งหน้า หน้าประวัติจะแสดงรายการว่าบทความถูกแก้ไขเมื่อใดโดยบุคคลใดบ้าง โดยเรียงตามเวลาการแก้ไขล่าสุดย้อนกลับไป โดยการแก้ไขล่าสุดจะถูกแสดงในหน้าบทความ อย่างไรก็ตามการแก้ไขก่อนหน้าทั้งหมดยังคงสามารถเรียกดูได้
การเรียกดูหน้าประวัติทำได้โดยกดปุ่ม "ประวัติ" ซึ่งอยู่ด้านบนสุดของแต่ละบทความ ตัวอย่างเช่น บทความเรื่อง จังหวัดเลย และ หน้าประวัติของบทความจังหวัดเลย เมื่อเลือกเข้าไป จะแสดงผลคล้ายดังรูป
การแก้ไขแต่ละครั้งจะแสดงในแต่ละแถว โดยแสดงถึง เวลาและวันที่ที่มีการแก้ไข ตามด้วยชื่อผู้ใช้ของผู้ที่แก้ไขบทความ ถ้าผู้แก้ไขไม่ได้ล็อกอิน หมายเลขไอพีของผู้แก้ไขจะถูกแสดงแทนที่ ถัดมาเป็นตัวเลขในวงเล็บจะแสดงถึงจำนวนไบต์ของข้อมูล (แสดงถึงจำนวนตัวอักษร โดยตัวอักษรภาษาไทยหนึ่งตัวจะมีขนาดเท่ากับ 3 ไบต์ และตัวอักษรละตินจะเท่ากับ 2 ไบต์) และด้านหลังจากตัวเลขในวงเล็บจะเป็นการสรุปการแก้ไข หากผู้แก้ไขได้ระบุไว้
เมื่อต้องการดูรุ่นแก้ไขใดนั้น สามารถเรียกดูได้ทุกรุ่นโดยกดที่ "วันที่" และหน้าของบทความนั้นจะแสดงขึ้นมา ณ เวลาที่แก้ไขนั้น
วันอังคารที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2553
ข่าวสารประจำสัปดาห์ที่ 8
หน้าวิกิและการแก้ไข
การเปรียบเทียบประวัติเน้นให้เห็นข้อความที่เปลี่ยนแปลง ระหว่างการแก้ไขปรับปรุงสองครั้งของหน้าเว็บเดียวกัน
รูปแบบรหัสต้นฉบับบางครั้งก็รู้จักกันในชื่อ "ข้อความวิกิ" ซึ่งประกอบไปด้วยข้อความธรรมดารวมกับภาษามาร์กอัปอย่างง่ายซึ่งใช้ในการกำหนดโครงสร้างของเอกสารและรูปลักษณ์ในการแสดงผล ตัวอย่างที่มักยกบ่อยได้แก่ การใช้เครื่องหมายดอกจัน ("*") ขึ้นต้นบรรทัด เพื่อเป็นสัญลักษณ์บอกว่าบรรทัดนั้นเป็นรายการหนึ่งในรายการแบบจุดนำ รูปแบบและวากยสัมพันธ์สามารถแตกต่างกันออกไปได้หลายแบบขึ้นอยู่กับการนำไปใช้ ในบางระบบอนุญาตให้ใช้แท็ก HTML ได้
การออกแบบข้อความวิกิมีเหตุผลมากจาก HTML ซึ่งแท็กหลายแท็กมีความคลุมเครือ ทำให้จากรหัสต้นฉบับ HTML ผู้ใช้สร้างจินตนาภาพถึงผลลัพธ์ได้ยาก สำหรับผู้ใช้ส่วนมากการอ่านและการแก้ไขเนื้อหาบนรหัสต้นฉบับ HTML โดยตรงเป็นสิ่งที่ทำได้ยากมาก ดังนั้นการส่งเสริมให้แก้ไขบนข้อความธรรมดากับข้อตกลงอีกนิดหน่อยเพื่อการกำหนดโครงสร้างและรูปแบบจึงเป็นสิ่งที่ดีกว่า
นอกจากนั้นการที่ผู้ใช้ไม่สามารถใช้ความสามารถบางอย่างของภาษา HTML เช่น จาวาสคริปต์ และ Cascading Style Sheet ได้โดยตรง ทำให้ได้ประโยชน์คือรูปลักษณ์และความรู้สึก (Look and Feel) ในการใช้งานวิกิมีความสอดคล้องกัน เนื่องจากผู้ใช้แก้ไขรูปแบบได้อย่างจำกัด พร้อมทั้งความปลอดภัยที่เพิ่มขึ้น ในการนำวิกิไปใช้หลายระบบแสดงให้เห็นไฮเปอร์ลิงก์ที่ใช้งานได้เสมอ ไม่เหมือนในการใช้ HTML ซึ่งข้อความที่ไม่สามารถมองเห็นจากการแสดงผลว่าเป็นไฮเปอร์ลิงก์ก็อาจจะเป็นไฮเปอร์ลิงก์ได้
- ตัวอย่างเปรียบเทียบคำสั่ง
| คำสั่งในมีเดียวิกิ | คำสั่งเอชทีเอ็มแอล | ผลลัพธ์ที่แสดงออกมา |
|---|---|---|
| '''เพลงพระราชนิพนธ์แสงเทียน''' หรือ ''Candlelight Blues'' เป็น[[เพลงพระราชนิพนธ์]]เพลงแรก ทรงพระราชนิพนธ์ในเดือนเมษายน พ.ศ. ๒๔๘๙ ครั้งดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช เป็นงานทดลองของพระองค์ในจังหวะ[[บลูส์]] | เพลงพระราชนิพนธ์แสงเทียน หรือ Candlelight Blues เป็นเพลงพระราชนิพนธ์เพลงแรก ทรงพระราชนิพนธ์ในเดือนเมษายน พ.ศ. ๒๔๘๙ ครั้งดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช เป็นงานทดลองของพระองค์ในจังหวะบลูส์ | เพลงพระราชนิพนธ์แสงเทียน หรือ Candlelight Blues เป็นเพลงพระราชนิพนธ์เพลงแรก ทรงพระราชนิพนธ์ในเดือนเมษายน พ.ศ. ๒๔๘๙ ครั้งดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช เป็นงานทดลองของพระองค์ในจังหวะบลูส์ |
| หมายเหตุ: ที่อยู่จริงของการเชื่อมโยงขึ้นอยู่กับไดเรกทอรีที่ติดตั้ง ตัวอย่างที่แสดงเป็นไดเรกทอรีของวิกิพีเดีย | ||
[แก้] การควบคุมความเปลี่ยนแปลง
โดยทั่วไปแล้ววิกิออกมาบนปรัชญาที่ว่าทำการแก้ไขสิ่งที่ผิดให้ง่ายมากกว่าทำให้การสร้างสรรค์ยาก ดังนั้นเมื่อวิกิเป็นระบบเปิดจึงจัดสิ่งที่มีความสำคัญ ในการยืนยันความถูกต้องของการแก้ไขเนื้อหาของหน้าวิกิล่าสุด สิ่งที่โดดเด่นที่สุดของวิกิทุกตัวก็คือหน้า "ปรับปรุงล่าสุด" ซึ่งเป็นรายการที่เรียงลำดับการเปลี่ยนแปลงจากล่าสุดจำนวนหนึ่งหรือเป็นรายการการเปลี่ยนแปลงที่ทำในช่วงเวลาหนึ่ง วิกิบางตัวสามารถเลือกกรองโดยเพื่อที่จะไม่แสดงเอาการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยและไม่แสดงการแปลงที่ทำโดยสคริปต์อัตโนมัติ ("บอต")
จากปูมบันทึกการเปลี่ยนแปลง ความสามารถอื่นของวิกิส่วนมากคือ "ประวัติการแก้ไขปรับปรุง" ซึ่งแสดงหน้าวิกิรุ่นก่อนและยังมีลักษณะพิเศษในการ "ดิฟฟ์" (diff) ที่เน้นให้เห็นความเปลี่ยนแปลงระหว่างการแก้ไขปรับปรุง 2 ครั้ง ด้วยการใช้ประวัติการแก้ไขปรับปรุง บรรณาธิการสามารถดูหรือนำหน้าวิกิรุ่นก่อนหน้ากลับคืนมาได้ลักษณะเด่นดิฟฟ์สามารถใช้ในการตัดสินใจว่ามีความจำเป็นในการนำหน้าวิกิรุ่นก่อนกลับคืนมาหรือไม่ ผู้ใช้วิกิธรรมดาสามารถดูดิฟฟ์ของรายการหน้าที่ถูกแก้ไขจากหน้า "ปรับปรุงล่าสุด" ถ้าหากว่ามีการแก้ไขที่ไม่เป็นที่ยอมรับโดยดูจากประวัติก็สามารถนำหน้าวิกิรุ่นก่อนหน้ากลับคืนมาได้ การนำหน้าวิกิรุ่นก่อนกลับคืนมามีความสะดวกระดับที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับซอฟต์แวร์วิกิที่ใช้
[แก้] การพัฒนาการ
การสร้างเอกสาร WYSIWYG ก็มีทางเป็นไปได้โดยการเพิ่มโมดูลพิเศษให้โปรแกรมค้นดูเว็บ หรือใช้วิธีที่ง่ายกว่าโดยใช้จาวาสคริปต์ในหน้าเว็บทำให้หน้าเว็บมีการเปลี่ยนแปลงโต้ตอบได้ มากไปกว่านั้นยังมีวิธีที่ผ่อนปรนระหว่างการใช้ภาษามาร์กอัปกับ WYSIWYG เช่น การเพิ่มปุ่มช่วยจดจำภาษามาร์กอัป เช่น ปุ่มเพิ่มรูปที่ช่วยเพิ่มข้อความในภาษามาร์กอัปแต่ไม่ได้แสดงผลลัพธ์ให้เห็นในทันที ที่พบได้ในมีเดียวิกิ การเพิ่มปุ่มช่วยจดจำภาษามาร์กอัปสามารถอำนวยความสำดวกให้กับผู้ใช้ได้โดยไม่ต้องเพิ่มโปรแกรมพิเศษมากเท่าการทำให้แก้ไขหน้าเว็บแบบ WYSIWYG มากไปกว่านั้นในหลายกรณี การสร้างแก้ไขเอกสารแบบ WYSIWYG ก็ไม่ส่งเสริมให้ผู้ใช้จัดการโครงสร้างของเอกสาร เช่น การเพิ่มขนาดตัวอักษร แทนการกำหนดหัวข้อ ซึ่งทำให้การประมวลผลเอกสารเช่นการเปลี่ยนรูปแบบเอกสารตามแม่แบบเป็นไปได้ยากขึ้น
วันพุธที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2553
วันอาทิตย์ที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2553
ข่าวสารประจำสัปดาห์ที่ึึ7
ระบบการจัดหมวดหมู่ (Category)
ระบบการจัดหมวดหมู่ในวิกิพีเดียช่วยจัดการหัวข้อบทความที่มีอยู่จำนวนมากรวมอยู่ในกลุ่มที่มีเนื้อหาสัมพันธ์เกี่ยวข้องกัน ช่วยให้ผู้ใช้สามารถหาข้อมูลบทความได้ครอบคลุม นอกจากนี้ระบบการจัดหมวดหมู่ในวิกิพีเดียสามารถทำได้ง่ายเพียงกำหนดชื่อหมวดหมู่ ที่เกี่ยวข้องกับบทความนั้นๆ ที่หน้าบทความนั้นด้วยคำสั่ง
[[category:ชื่อหมวดหมู่]] หรือ [[หมวดหมู่:ชื่อหมวดหมู่]]เมื่อมีการระบุดังข้างต้นในบทความ ระบบก็จะมีการจัดหมวดหมู่ให้ และยังมีการลำดับชื่อบทความในหมวดหมู่นั้นตามลำดับอักษรให้ด้วยโดยอัตโนมัติ ตัวอย่างเช่น หมวดหมู่ในวิกิพีเดียชื่อ หมวดหมู่การ์ตูน
ระบบการจัดการภาพ (Image and gallery)
วิกิพีเดียมีระบบการจัดการภาพที่ช่วยให้ผู้ใช้มีความสะดวกในการใช้งานกับสื่อชนิดที่เป็นภาพ ระบบต่างๆ ได้แก่
- 1. การอัปโหลดภาพ: การอัปโหลดภาพเพื่อใช้ในบทความสามารถทำได้ง่าย เพียง browse เพื่อเลือกชื่อไฟล์ที่มีอยู่ในเครื่องก็สามารถอัปโหลดไฟล์ภาพที่ที่ต้องการใช้งานเข้าในระบบวิกิได้ นอกจากนี้ในกระบวนการอัปโหลดยังสามารถจัดการเกี่ยวกับไฟล์ภาพได้ดังนี้
- กำหนดบันทึกข้อความที่เป็นรายละเอียด เกี่ยวกับไฟล์ภาพเช่น การบอกแหล่งที่มาของภาพ
- ระบบการระบุสัญญาอนุญาตของไฟล์โดยอัตโนมัติ ผู้ใช้สามารถเลือกรูปแบบสัญญาอนุญาตไฟล์ที่ตัวเองต้องการได้
ตัวอย่างแสดงระบบการบันทึกการอัปโหลดภาพ 
- 2. การแสดงรายละเอียดข้อมูลภาพ ภาพที่อัปโหลดขึ้นไปที่วิกิพีเดียจะมีการบันทึกข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับภาพโดยอัตโนมัติ ผู้ใช้สามารถดูรายละเอียดต่างๆ ที่เกี่ยวกับภาพ หัวข้อบทความที่ภาพปรากฏ หรือรายละเอียดคุณสมบัติของภาพได้ที่บันทึกนี้ ตัวอย่างเช่นการแสดงรายละเอียดในวิกิพิเดียไทย ชื่อ ภาพเอื้องทอง
- 3.การแสดงรายการภาพ เราสามารถเรียกดูรายการภาพที่อัปโหลดขึ้นไปได้ ทั้งที่ดูแบบรายการรายชื่อไฟล์ภาพ โดยเลือกจากคำสั่ง list of uploaded files ที่หน้าอัปโหลดภาพ หรือดูเป็น gallery ภาพที่เมนู Special pages ด้านซ้ายมือ แล้วเลือกรายการ Gallery of new files หรือเรียกดูเป็นชื่อไฟล์ภาพจากช่อง search
ตัวอย่างการแสดงรายการไฟล์ภาพ 
- 4. การสร้างคลังภาพ การสร้างคลังภาพ หรือจัดทำในลักษณะคล้ายอัลบัมภาพในวิกิพีเดียสามารถทำได้ง่าย เพียงใช้คำสั่ง
image:ชื่อไฟล์ภาพข้อความใต้ภาพ
image:ชื่อไฟล์ภาพข้อความใต้ภาพ
- การสร้างคลังภาพนอกจากจะใช้ประโยชน์เพื่อแสดงภาพจำนวนมากพร้อมกัน ยังสามารถลิงก์จากข้อความใต้ภาพเพื่อเข้าสู่เนื้อหาของบทความได้ ดูรายละเอียดการสร้างคลังภาพเพิ่มที่ การใส่รูปภาพ
การใช้แม่แบบ
การใช้แม่แบบเพื่อช่วยในการแก้ไขบทความในวิกิพีเดียถือว่าเป็นฟังก์ชันที่สำคัญและช่วยงานการแก้ไขบทความให้ง่ายขึ้นได้อย่างมาก ทั้งในเรื่องของความถูกต้องตรงกันของเนื้อหาเดียวกันแต่ใช้ซ้ำในหลายหน้า และที่สำคัญคือประหยัดเวลา และพื้นที่หน้าแก้ไข ดูรายละเอียดเพิ่มที่ การใช้แม่แบบ
ที่มา รายละเอียด
- กำหนดบันทึกข้อความที่เป็นรายละเอียด เกี่ยวกับไฟล์ภาพเช่น การบอกแหล่งที่มาของภาพ
- ระบบการระบุสัญญาอนุญาตของไฟล์โดยอัตโนมัติ ผู้ใช้สามารถเลือกรูปแบบสัญญาอนุญาตไฟล์ที่ตัวเองต้องการได้
image:ชื่อไฟล์ภาพข้อความใต้ภาพ
image:ชื่อไฟล์ภาพข้อความใต้ภาพ
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)